Na wynajem mieszkania często decydują się osoby, które nie mogą pozwolić sobie na kupno własnej nieruchomości. Jakie prawa przysługują najemcy? Jakich obowiązków musi on przestrzegać?
Wynajmowanie nieruchomości regulują dwa akty prawne: Kodeks cywilny i Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów. Choć prawo nie nakazuje sporządzania pisemnej formy umowy, warto o nią zadbać, ponieważ może przydać się w razie wątpliwości najemcy bądź sytuacji konfliktowej z wynajmującym (właścicielem mieszkania), które niekiedy kończą się w sądzie.
Umowy najmu powinny jasno określać nie tylko wysokość czynszu i termin jego wpłaty oraz długość trwania umowy czy ewentualny okres wypowiedzenia, lecz także prawa i obowiązki najemcy. Przed podpisaniem umowy dokładnie zapoznajmy się z jej treścią i rozwiejmy wszelkie wątpliwości.
Prawa najemcy, które zapisuje się w umowach najmu, są zawarte także w powyżej wspomnianej ustawie o ochronie praw lokatorów. Jeżeli umowa budzi nasze wątpliwości, zajrzyjmy do aktów prawnych. Jeszcze przed podpisaniem umowy mamy prawo do dokładnego zapoznania się z nią, uzyskania wszelkich informacji (o kaucji, czynszu, dodatkowych rachunkach za media) i sprawdzenia stanu mieszkania opisanego w ogłoszeniu. A jakie prawa i obowiązki przysługują najemcy po podpisaniu umowy?
Najemca może przyjmować gości w wynajmowanym mieszkaniu, a nawet pozwalać zostać im na noc lub kilka. W lokalu nie mogą jednak mieszkać na stałe osoby, które nie zostały ujęte w umowie i o których właściciel nie wie. Najemca może także organizować przyjęcia i spotkania towarzyskie, o ile nie naruszają one zasad regulaminu spółdzielni. Przykładowo kilkukrotne zgłoszenie zakłócania ciszy nocnej upoważnia właściciela mieszkania do wypowiedzenia umowy.
Najemca ma prawo wprowadzać drobne zmiany w wynajmowanym lokalu – przestawić meble czy zawiesić zasłony. Wprowadzone zmiany nie mogą jednak wiązać się z ingerencją w substancję mieszkania (na przykład wiercenie dziur w ścianach). Większe zmiany bądź ulepszenia (jak zakup nowych urządzeń) powinny być zawsze ustalane z właścicielem, a w momencie wyprowadzki lokal musi zostać przywrócony do stanu pierwotnego.
Zdarza się, że najemcy zakładają własną działalność gospodarczą, a wynajmowane mieszkanie chcieliby wskazać jako miejsce prowadzenia tejże działalności. Jest taka możliwość, jednak wiąże się ona z uzyskaniem pisemnej zgody od właściciela lokalu.
Jeżeli właściciel nie zgłasza sprzeciwu, możemy trzymać zwierzęta w wynajmowanym mieszkaniu. Niekiedy jednak wynajmujący zezwala tylko na małe zwierzaki (na przykład rybki, króliki czy chomiki), a nie wyraża zgody na posiadanie psów i kotów. Tego typu kwestie również powinny być ustalone i zapisane w umowie.
Najemca jest zobowiązany do naprawy szkód, które powstaną z winy jego lub jego gości. Powinien także na bieżąco dbać o stan techniczny lokalu, nie tylko utrzymywać go w czystości, lecz także przeprowadzać bieżącą konserwację i naprawiać drobne usterki drzwi, podłóg i okien. Poważne awarie musi zgłaszać właścicielowi i udostępniać mu lokal w celu ich usunięcia.
Zdj. główne: Cytonn Photography/unsplash.com
